عشق چیست ؟ حقایق علمی درباره فرآیند عشق

عشق چیست؟ هرکسی در زندگی ممکن است این شور خلسه وار یا یاس تلخ این تجربه را احساس کرده باشد. گردآوردنده این مطلب امیدوار است تا با مطالب مختلفی که درباره “عشق” در همین سایت می گذارد بتواند به یافتن صحیح این حس و تداوم این احساس پرشکوه کمکی کرده باشد.

گرفتاری ها اغلب بر شور عشق می افزاید

موانع و گرفتاری ها باعث می شوند شخص واقعیت ها را دور بیندازد و به ویژگی های فوق العاده طرف مقابلش دقیق شود. حتی بحث یا جدل و قهر موقتی نیز آتش عشق را گیراتر می کند. حالتی که به آن “دافعه-جاذبه” یا “رومئو-ژولیت” می گویند. دو عاشق جوان قرن شانزدهمی در ورونا در چنبره دشمنی دو خانواده قدرتمند اسیر شده اند اما رومئو همان دم که ژولیت را در مهمانی شام می بیند به او دل میبازد. یعنی تمام موانع و گرفتاری ها تنها بر عشق آنان می افزاید.

در تحقیقی 65 درصد مردان و 73 درصد زنان با این جمله موافقت کرده اند: “من هرگز از عشق محبوبم دست بر نمی دارم، حتی اگر همه چیز برخلاف مرادم پیش برود.” و همچنین 75 درصد مردان و 77 درصد زنان نیز با این جمله موافق بودند ” وقتی رابطه ام با محبوبم پسرفت می کند، تلاشم را بیشتر می کنم تا همه چیز رو به راه شود.” نتایج همین تحقیقات به روشنی مشخص می کند که چرا هنگامی که یکی از طرفین و یا هر دو مشکلاتی را در رابطه به وجود می آورند علاقه طرف مقابل نه تنها کم نمی شود بلکه دو چندان می شود.

ارتباط عاطفی مهم تر از ارتباط جنسی است

میل به برقراری رابطه جنسی در مقایسه با ارتباط عاطفی مناسب، از اهمیت کمتری برخوردار است. مرد یا زن عاشق توقع دارد از زبان محبوبش جملات مهرآمیز بشنود، گل یا هدیه دریافت کند، به تئاتر دعوت شود، بخندد و در آغوش گرفته شود و توجه کند و توجه ببیند. عاشق دردمند آن است که در عوض عشقش، از عشق محبوبش نیز برخوردار شود. این آرزوی وحدت عاطفی بسیار مهم تر و عالی تر از برقراری ارتباط جنسی صرف است.

حسادت

حسادت را پرستار عشق نیز می گویند. در هر جامعه ای که انسان شناسان در مورد عشق رمانتیک تحقیق کرده اند، گزارش داده اند که هر دو جنس حسود می شوند، بسیار حسود. تا جایی که سه هزار سال پیش، در کتاب چینی خرد نوشته ای چینگ نوشته شده است: ” ارتباط بسته و تنگاتنگ فقط میان دو نفر عملی است، گروه سه نفره موجد حسادت است.”

بزرگ نمایی معشوق

انسان عاشق و شیدا ابعاد جزئی وجود محبوب خود را بزرگ می نمایاند و در موردش مبالغه می کند.  اگر به عشاق اصرار کنید، تقریبا تمامی آنها از خصوصیاتی که در محبوب خود دوست ندارند، فهرستی ارائه خواهند داد. اما این مشاهدات خود را به حساب نمی آورند یا حتی خود را متقاعد می کنند که این ضعف ها بسیار منحصر به فرد و جذابند. مولیر شاعر مشهور در این باب سروده: “معشوق یکسر کسر و کاستی ست/ عاشق به نقصش نیز راضی ست.” دقیقا همین طور است. بعضی ها حتی محبوبشان را به خاطر نقص و ضعف هایش می ستایند. یا به عبارتی عشاق دلبسته ویژگی های مثبت محبوبشان می شوند و آشکارا واقعیت را نادیده می گیرند و این چنین می گویند عشق کور است ( مکانیسم دفاعی انکار).

عشق رمانتیک هفده ماه دوام دارد

اگر در ارتباطات ما عشق رمانتیک دم به دم و تا ابد شکوفه می داد، بسیاری از ما هیچ وقت سر وقت به محل کارمان نمی رفتیم و نمی توانستیم ذهنمان را برر کسی یا چیزی جز محبوبمان متمرکز کنیم. به علاوه با پخته تر شدن عشق رمانتیک، این احساس اغلب به صدها احساس پیچیده و ارضا کننده ناشی از دلبستگی بسط می یابد که موجد اتحادی بسیار ظریف، جذاب و به لحاظ عاطفی نوید بخش با انسان زنده دیگری می شود. در نتیجه، احساس دلبستگی اغلب از خلسه و شور عشق رمانتیک می کاهد و حس عمیق یکپارچگی با زوج و همسر را جایگزین آن می کند.

تحقیقی راجع به مغز ثابت می کند که عشق دست کم 17 ماه دوام دارد. اما به عقیده من ( هلن فیشر) طول مدت دوام عشق بسته به نوع شخصیت های درگیر به شدت متغیر است. مانند کسانی درگیر عشق های ناگهانی شده اند، عشق هایی که فقط چند روز یا چند هفته دوام داشته اند. همان طور که می دانید، وقتی در برقرای ارتباط مانعی ایجاد شود، این شعله ممکن است تا سال ها روشن  باقی بماند.

بیشتر بخوانید : آیا عشق با گذر زمان از بین می رود ؟

امید

اکثر عشاق حتی سال ها پس از پایان تلخ روابطشان امیدوارند که ارتباطشان دوباره از سر گرفته شود.

تغییر الویت ها

بسیاری از عشاق دلباخته برای جلب توجه محبوبشان نحوه لباس پوشیدن، رفتار، سلوک، عادات و گاه حتی ارزش هایشان را نیز تغییر می دهند و به معنایی بهتر سلیقه محبوبشان را به سلیقه خود الویت قرار می دهند.

ماهیت شیمیایی عشق

ماهیت شیمیایی و مدارات مغزی در عشق بسیار حائز اهمیت است زیرا این مواد شیمیایی تولید کننده بسیاری از احساسات در عشق رمانتیک انسان هستند.

دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین 3 ماده شیمیایی مهم در فرآیند عشق است. دوپامین :افزایش دوپامین در مغز خواهش، وابستگی و اعتیاد ایجاد می کند. بی اشتهایی، لرزش، تپش قلب، سنگینی تنفس و اضطراب و… از دیگر علائم افزایش دوپامین در مغز است. از طرفی افزایش دوپامین موجد مقاومت و پشتکار نیز هست رفتاری که در عشاق بسیار به چشم می آید. همزمان با افزایش دوپامین تستسترون که هورمون جنسی است نیز افزایش می یابد.

نوراپی نفرین  : این ماده شیمایی مشتق از دوپامین است. افزایش انرژی، بی خوابی و بی اشتهایی از علائم آن است. با افزایش نوراپی نفرین ما جزئیات اعمال محبوب و لحظات خوش با او را به خاطر می سپاریم.

سروتونین: زنجیره پیوسته افکار است. تحقیقات نشان داده افراد عاشق و وسواسی میزان سروتونین در آنان پایین است.

• نتیجه: در مغز فرد عاشق دوپامین و نوراپی نفرین زیاد و سروتونین کم است.

محتوا این مطلب برگرفته از کتاب ” چرا عاشق می شویم؟” از خانم هلن فیشر است . خوانندگان برای کسب اطلاعات کامل تر می توانند به این کتاب مراجعه بفرمایند.

گردآورنده: رواندرمانگر و مشاور خانواده ارغوان عالمین.